Marka Kimliği, bir kuruluşun kendisini pazarda nasıl sunmak istediğini niteler. Mevcut ve potansiyel müşterileri tarafından nasıl algılanması gerektiği ortaya koyar. Marka kimliği, bir markanın kendisini nasıl tanımladığıdır.
Marka kimliği sistemi David Aaker tarafından formüle edilmiştir.
Aaker’e göre “Marka kimliği, marka için yön, amaç ve anlam sağlar. Bir markanın stratejik vizyonu için önem taşır ve marka özvarlığının dört boyutundan biridir.
Marka kimliğinin netliğinden emin olmak bir markayı ürün, kurum, kişi ve sembol olarak değerlendirmek gerekir.
Ürün Üzerinden Marka
Ürünün kullanımı ile ilgili özellikler, müşteriler için işlevsel fayda sağlar. Kalite ve değer, kullanıcı kitlesi, kullanım alanı, ürün kökeni marka kimliğini tanımlayan unsurlardan bir kaçıdır.
Kurum Üzerinden Marka
Kurumun direk özelliklerine odaklanır. Yenilikçilik, müşteri odaklılık, çevre duyarlılığı, kültürel değerler şirket programları üzerinden sunulur.
Kişi Üzerinden Marka
Kişi olarak bir markaya bakmak marka kimliğinin müşterinin kendi kişiliğini ifade etmesini sağlayacak şekilde düzenlenmesini ve fayda sağlamasını oluşturabilir.
İnsan kişilikleri bir bakıma marka ve müşteri arasındaki ilişkilerde belirleyicidir. Arkadaş canlısı, heyecanlı, profesyonel, sıcakkanlı kişilik özellikleri markalar ile birleşerek bir ürün özelliğini iletmede fonksiyonel faydayı içerebilir.
Son olarak, Markayı temsil eden her şey bir sembol olabilir.
Sembol Üzerinden Marka
Marka kimliği tanınma ve hatırlanma kazanımını kolaylaştırır. Semboller markayı temsil eden potansiyel gücü yansıtır. Metaforlarla zenginleştirilmiş ve görsel imgeler içeren semboller markayı güçlü kılar. Güçlü bir sembol markanın özünü yansıtır.
Marka kimlik yapısı, öz kimlik ve genişletilmiş kimlik kavramlarından oluşmaktadır.
Öz Kimlik: Markanın merkezine oturan markaya sabit çağrışımları içerir. Onu rakiplerinden benzersiz gösteren bir değer önermesini barındırır. Markanın temel değerleri, inançları, meyi temsil ettiği sorularına yanıt verir
Genişletilmiş kimlik ise, marka içindeki tüm hareketliliği bir bütünlük çerçevesinde sağlayan unsurlardan oluşur. Markanın neyi temsil ettiğine detaylar ekler. Ona kişilik kazandırır.
Marka kimliği bir değer önermesi sağlamalıdır.
Değer önermesi nedir?
Değer önerisi, potansiyel müşterinin zihninde markanızı nasıl konumlandırdığınızdır fakat bundan önce marka tarafından müşteriye değer sağlanan fonksiyonel, duygusal ve kişisel faydaların özetlendiği bir ifadedir.
Fonksiyonel fayda, bir ürün özelliğine dayanarak müşteriye işlevi ile ilgili fayda sağlamasıdır. Fonksiyonel fayda rakipler tarafından kolayca kopyalanabilir.
Duygusal fayda, bir markanın satın alınması veya kullanılmasında, müşteride olumlu duygu uyandırmasıdır.
Kişisel fayda, markaların müşterilerine kişisel fayda sağlayarak bireyler de benlik kavramının sembolü haline gelmesidir. Markalar kişisel fayda ile aslında neye sahip olduğumuzu yansıtır.
Güçlü tüm markalar bu üç önermeyi bir arada kullanmaya çalışır ancak bir diğer değer önermesi daha bünyesinde bulundurur.
Fiyat…
Marka kimliğinin bir parçası olan fiyat, yüksek olması dahilinde kalitenin göstergesi olabileceğini gibi düşük bir fiyat için de değer önermesini düşürebilir. Bir Marka kimliği oluştururken genellikle fiyat yerine faydalara odaklanılır. Fakat fiyat markanın önemli bir boşluğunu doldurur. Markayı rekabet bağlamında değerlendirtir.
Pratik hayatta bir marka kimliği akıllara geldiğinde, sadece logo, amblem, tasarım, slogan, görseller, renkler, antetli kağıtlar üzerinden değerlendirilmemelidir. Bunların hepsi markanın kimliğini oluştururken markayı bir arada tutan bileşenlerdir. Marka kimliği bunların toplamı, tanımı ve daha fazlasıdır.