Günümüzde işletmeleri yönlendiren en önemli kavramlardan biri müşteri memnuniyeti ve değer yaratmaktır. Bu kavram işveren için iç müşteri olarak ifade edilir. Her iç müşterinin hepsi aynı seviyede değildir. Bu sebeple işletmeye henüz yeni katılmış olan çalışanlarla, staj yapıp ayrılan iç müşterilerimiz ile düzenli ve sürekli çalışan gruplar farklı değerlendirilmelidir.

İç Müşterilerimizi Nasıl Sınıflandırabiliriz?

İşe Alım Havuzunda Yer Alan Aday Çalışanımız: Bu kesim, bir işletmeye çalışmak için müracaat ettiğinde işletmenin ilerde bir şekilde çalışanı olmak üzere havuzda tuttuğu kesimdir. Bazı işletmeler aday çalışanı iç müşteri olarak görmemektedir. Fakat çalışanı olmak isteyen iç müşteri üzerine yoğunlaştığı kurum ve işveren markası açısından doğru bir yer olduğunu işyerine adım atmadan hissetmelidir. Yapılan her çalışma, aday’ın orada çalışabilme arzusunu arttırmalı, işletmenin temel müşterisi olmak yönünde teşvik sağlamalıdır.

Çalışan Kişi: İşletmeye yeni katılmış kişi olarak adlandırılır. Henüz işletmeyi tanımamaktadır. Belli bir takım eğitim faaliyetleri ile iç müşteri kazanımına yoğunlaşılır.

Sürekli Çalışan: İşletme içerisinde uzun yıllardır çalışan, ilişkileri iyi işletme içerisinde tarafsız kalmayı tercih eden kesimden oluşur.

Destekleyen Çalışan: İşletmeden memnun ve işletmeye karşı sadık olan ancak, işletmeyi diğer işletmelere karşı pasif biçimde destekleyen çalışandır.

Sadık Çalışan: Çalıştığı işletmeyi dışarda veya içerde öven, pozitif geri bildirim veren ve daima olumlu tutumunu herkese yansıtan çalışanlardır.
Tüm bu çalışanlar işletmenin yüksek kaliteli ürün ve hizmet sunma çabası içerisinde işletmeyi temsil etme ve ona her konuda destek olan kişilerdir. Bu bağlamda içsel pazarlama kavramı ortaya çıkmıştır. İşletme içerisinde insan sermayesini güçlendirilmemiş kurumlar ayakta kalamaz. Bir işletmenin başarı veya başarısızlığı bir işletme de çalışanların tutumu, emeği ve karşılığında hissettirilen duyguları üzerinde büyük rol oynar.

İçsel Pazarlama Nelerden Oluşur?

• İçsel pazarlamayı uygun bir takım çalışması teşvik eder
• Eğitim ve motivasyon kaçınılmaz unsurlardır
• Uyumlu bir iş birliği sağlanmalı.Verimlilik bütünsel yapının her tarafına yayılmalıdır. Net ve tutarlı iletişim ile işveren ve iç müşteri arasında denge sağlanacaktır. Bunun için gerekli ve sürekli ilkelere sahip olunmalıdır

İçsel Pazarlama İlkeleri

İşletmeler pazarda yer aldıkları sürece hedef kitlelerindeki dış müşterilerinin şimdiki istek ve ihtiyaçlarını karşılamak için çalışır. Gelecekte olası isteklerini önceden belirleyebilmek için ise dış müşterilerle etkileşim halinde bulunan çalışanlarının bir diğer anlamda iç müşterilerinin performansını arttırmaya yönelik faaliyetlerde bulunmalıdır.
İçsel pazarlama ilkelerine sahip olan işletmeler çalışan motivasyonu arttırmaya özen göstererek kendilerine bağlılık yaratmayı sağlayabilecek birtakım faaliyetler gerçekleştirir.
Bunlar genellikle kariyer geliştirme, ödüllendirme, vizyon geliştirme ve kurum içi iletişim çalışmaları şeklinde sıralanabilir.

Kariyer Geliştirme Kişisel Bir Gelişim midir?

Bireyin, iş hayatı boyunca iş hayatı üzerine kurguladığı kariyer amaçlarına ulaşabilmesi için uygulanan program ve aksiyonlara kariyer geliştirme denir. İç müşteri adı verilen çalışan kariyer gelişimi içerisinde iş yaşamı tercihlerin de özgürdür. Kendi geleceğini ve bir kurum içerisindeki konumu hakkındaki kararları kendisi alarak kendi kariyerinin yönünü kendisi belirler. Ancak bir işletme içerisinde bir çalışanın kariyer planı kararların alınmasında iki farklı yöntem rol oynar. Yönetim çalışanına yardımcı olmalı ve kariyerinin gelişimi ve süreci içerisinde bulunduğu kurum içinde yol gösterici olmalıdır. Bu sebeple kariyer planlama bireysel ve kurumsal kariyer olmak üzere ikiye ayrılır.

• Bireysel kariyer planlaması bir bireyin kendi yeteneklerini ve ilgi alanlarını değerlemesi, kariyer fırsatlarını incelemesi, kariyer amaçlarını oluşturması, amacına ulaştıracak araçları belirlemesi için yapılan bir plan ve alınan küçük aksiyonlarla dolu büyük bir süreçten oluşmaktadır.
• Kurumsal kariyer planlaması, Bir kurumun çalışanlara kendilerini geliştirmek için verdikleri fırsatlar veya kariyer hedeflerini gerçekleştirmede yardımcı olmak için onlara sunulan bir takım çalışma süreçlerini içerir.

Ödüllendirme: Bir yönetimde icsel başarı motivasyonu oluşturan unsurlardan biri de başarılı bir personelin görülmesi ve ödüllendirilmesi ile başlar. Başarılı çalışanları ödüllendirmek onları daha fazla çalışmaya teşvik eder ve işverene karşı bağlılıklarını arttırır. Ödüllendirilen başarı daimi başarıyı sürdürürken, varolan bir başarıyı göz ardı etmek ve ödüllendirmemek başarısızlığa yol açar. Ödüllendirme bir işletme içinde yapılması gereken zorunlu amaçlar içerisinde görülmelidir. İşletmeler çalışanlarından yaptıkları iş üzerine yüksek performans istedikleri gibi, çalışanların da işletme içinde kendi motivasyonlarını düşürmeden takdir görebilme beklentisi vardır.

Vizyon Geliştirme: Bir işletmenin vizyonu, gelecekte olmak istediği konumu ifade eder. Gelecekte ulaşmayı planladığı hedefi tanımlar. Vizyon, değişim ve gelişimi kabullenmiş işletmeler için bir referans sağlar. İşletme içerisinde güçlü bir vizyona sahip çalışanlar birbirlerini bir arada tutarak geleceği yönlendirir.

Kurum İçi İletişim: İletişim, işletmenin pazarda var olan paydaşlarla ilişkilerinin yanısıra iç müşteri olarak adlandırılanlar arasında da oluşan bilgi alışverişidir. Kurum içi iletişim yatay, dikey veya çapraz biçimsel iletişim şeklinde olabilir. Buradaki en önemli yapı kurumsal güç ve iletişim ile bilginin doğru kanallar aracılığı ile iletilmesini sağlamaktır. Bir organizasyon yapısı içerisinde yer alan üretim, pazarlama, insan kaynakları, muhasebe, halkla ilişkiler, yönetim arasında etkin bir iletişim ağı varsa kurum içi iletişimden söz edilebilir. Bir işletme için iletişim tüm yönetsel hareketlerin akışta olduğu bir sistemdir ve küçük bir yanlışlık bazen kabul edilemeyecek kadar büyük sorunlara yol açabilir.
Bir işletmenin kimliği içerisindeki en büyük rolü kurumsal iletişim ve işletmeye özgü yaratılmış olan içsel pazarlama becerilerini doğru bir şekilde üstlenmektir.

İç Müşteri Nedir?
İç müşteri bir işletmenin ilk alıcılarıdır. Bir üretim işletmesini düşünürsek fabrika içerisindeki her çalışan bir önceki departmanı satıcı bir sonraki departmanı alıcı olarak algılar. İç müşteri kavramına bu şekilde bakıldığında işletme içerisinde çalışan her personel aynı zamanda o işletme deki ürün veya hizmetin ilk alıcısı görevini üstlenir.

İçsel Pazarlama ile İç Müşterilerine Nasıl Değer Verilmelidir?
Bir işletmenin dış müşterileri tatmin ederek hedeflerine varması iç müşterilerini yani çalışanlarını memnun etmesi gereklidir. İşyerinde mutsuz olan, değerleri ve iş profesyonelliği ile öne çıkarılmayan çalışanlar işyerlerindeki motivasyonlarını kaybederler. İç müşteri memnuniyeti etkin ve programlı sürdürülebilen kaliteli bir hizmet ile sağlanmalıdır.

İçsel Pazarlama İlkeleri Nelerdir?
İçsel pazarlama işletmelerin kendi çalışanlarının iç motivasyonunu arttırmaya yönelik birtakım faaliyetler zincirinden oluşmaktadır. Temel olması gerekenlerle birlikte her işletmeye özgü içsel pazarlama teknikleri geliştirilebilinir. Kariyer geliştirme, ödüllendirme, vizyon geliştirme ve kurum içi iletişim çalışmaları İçsel pazarlama ilkeleri içerisinde yer almaktadır.